Elín Erna Steinarsdóttir

Er að lesa Töfrahöllina eftir Böðvar Guðmundsson. Þetta er frábær bók sem fléttar saman skemmtilega persónusköpun, skemmtileg stílbrögð og djúpstæðan boðskap. Aðalpersónan lendir á milli tveggja heima, annars vegar hins fábreytta lífs í tenglum við nátturuna og hins vegar markaðshyggjunni í hinni viltustu mynd, þar sem allt er í raun falt. Fyrstu kynninn við hið óhefta viðskiptalíf eru mjúk, blíðleg og björt en dekkri tónar eru undirliggjndi. Ég er núna stödd þar sem aðalpresónan er í raun búin að jarða sitt fyrra líf og afi hans með hugsjónir sínar um betri heim er dáinn. Tengdafaðirinn með öll sín auðæfi tekur að sér að ráðstafa arfinum og hefur um leið í raun fullkomið vald yfir tengdasyninum. Hann langar að mennta sig í mannfræði en tengdafaðirinn vill að hann mennti sig í viðskiptagreinum eða stjórnun.

Óttast að við séum sem þjóð á sama stað og aðal sögupersónan. Hart er sótt að okkur að selja allt sem hægt er að selja, þar á meðal nýtingarrétt á auðlindum okkar. Vörum okkur á gylliboðum sem hafa það eitt að markmiði að komast til valda. Hvenær hefur það vafist fyrir gömlu valdaklíkunum að svíkja loforð? Ég ætla að halda áfram að lesa bókina og vona að sögupersónan sem gengur gjarnan undir nafninu nafni, nái að halda sjálfstæði sínu og viðhaldi mannlegum gildum sínum. Þess óska ég öllum nöfnum þessa lands.  

Það er ástæða fyrir því að auðmenn vilja fjárfesta í eignum. Ástaðan fyrir því er að eignirnar viðhalda auðnum og skapa enn meiri auð. Mest sækjast þeir eftir fyrirtækjum sem allir eru knúnir til að skipta við eða fyrirtækjum sem eru kostuð af skattfé sem er öruggur tekjustofn. Dæmi um svona fyrirtæki eru þau sem hafa aðgang að takmarkaðri auðlind eins og orkufyrirtæki, sjávarútvegsfyrirtæki, skólar og heilbrigðisstofnanir. Einnig eru bankar mjög eftirsóttir enda sitja þeir á gullkistu og geta leikið sér með hana nánast að vild vegna bankaleyndar. Auðmenn beita sér mjög sterkt á bakvið tjöldin boða þau trúarbrögð að almenningur eigi helst ekki að eiga neitt. Miklu betra sé fyrir opinbera aðila að leigja en ekki eiga. Hvers vegna gera þeir það þá ekki sjálfir og selja eignir sínar til almennings? Eru þeir bara að fórna sér fyrir almenning? Hvernig eignuðust þeir þá það sem þeir eiga? Varla hafa það verið almennar launatekjur. 

Einn stjórnmálaflokkur hefur í gegnum árin beitt sér fyrir einkavæðingu ríkiseigna og gerir enn þrátt fyrir alvarlagar afleiðingar fyrri einkavæðingar. Þessi flokkur ætlar að minnka tekjustofn ríkisins með skattalækkunum og brúa gatið með sölu Landsvirkjunar, sem er ekkert annað en pissa í skóinn sinn hagfræði. 

Það er ástæða fyrir því að auðmenn vilja fjárfesta í eignum. Ástaðan fyrir því er að eignirnar viðhalda auðnum og skapa enn meiri auð. Mest sækjast þeir eftir fyrirtækjum sem allir eru knúnir til að skipta við eða fyrirtækjum sem eru kostuð af skattfé sem er öruggur tekjustofn. Dæmi um svona fyrirtæki eru þau sem hafa aðgang að takmarkaðri auðlind eins og orkufyrirtæki, sjávarútvegsfyrirtæki, skólar og heilbrigðisstofnanir. Einnig eru bankar mjög eftirsóttir enda sitja þeir á gullkistu og geta leikið sér með hana nánast að vild vegna bankaleyndar. Auðmenn beita sér mjög sterkt á bakvið tjöldin boða þau trúarbrögð að almenningur eigi helst ekki að eiga neitt. Miklu betra sé fyrir opinbera aðila að leigja en ekki eiga. Hvers vegna gera þeir það þá ekki sjálfir og selja eignir sínar til almennings? Eru þeir bara að fórna sér fyrir almenning? Hvernig eignuðust þeir þá það sem þeir eiga? Varla hafa það verið almennar launatekjur. 

Nú fer hver að verða síðastur að spyrja framboðin um fjárfestingastefnu þeirra. Stendur til að einkavæða opinber fyrirtæki á næsta kjörtímabili?

Auglýsingar kosta stórfé og það gefur því auga leið að fyrirtæki auglýsa vegna þess að auglýsingar hafa áhrif og auka viðskiptin. Sama á við um auglýsingar stjórnmálaflokka. Þær eru til þess gerðar að auka fylgi flokkana, en er eitthvað að því? Er ekki markmið flokka einmitt að auka fylgi sitt? Vissulega, en ekki hafa allir jafn mikið fjármagn úr að spila til að auglýsa, þannig að framboðin standa ójafnt af vígi. Auk þess eru þær oftast innihaldslitlar ímyndarauglýsingar sem sýna brosandi fólk. Textinn er yfirleitt frasakenndur og opinn, eins og traust stjórn, aukin hagsæld, meiri velmegun, framsókn til betri lífskjara, kröftugt atvinnulíf, hagsmunir heimilanna og fleira sem segir í raun ekki neitt. Í raun eru stjórnmálaflokkarnir að kaupa atkvæði fólks með fjármagni sem þeir fá m.a. úr ríkisjóði. Í dag hafa menn fjölda tækifæra til að kynna stefnumál sín án þess að borga fyrir það. Ég hvet framboðin til að spara auglýsingakostnaðinn og alla kjósendur  að forðast þá sem hyggjast kaupa atkvæði okkar í komandi kosningum. Mitt atkvæði er ekki falt fyrir fé,  en þitt?